امروزه به دلیل تغییرات اقلیمی و افزایش نگرانی‌ها درباره آلودگی هوا، شاهد کنار گذاشتن پیشرانه‌های درون‌سوز و جایگزینی آن‌ها با باتری‌ها هستیم. طبق استانداردهای اتحادیه اروپا، خودروها ملزم به رعایت محدودیت‌های مشخصی در زمینه آلایندگی هستند. به همین دلیل چند سالی است که خودروها با پیشرانه‌های برقی و با کمترین میزان آلایندگی در جهان تولید می‌شوند. با این حال، جالب است بدانید پیشرانه خودرو تنها به دو مدل الکتریکی و احتراقی محدود نمی‌شود و تنوع زیادی در انواع سوخت و فناوری مورد استفاده در صنعت خودروسازی وجود دارد.
در این مطلب از اکسون پارت قصد داریم به بررسی دقیق انواع خودروهای هیبریدی و همچنین تفاوت خودروهای هیبریدی با پلاگین هیبرید بپردازیم؛ چند نوع‌آوری مهم در صنعت خودروسازی که هم به موتور بنزینی و هم الکتریکی مجهز هستند.
خودروی هیبریدی چیست؟
خودروی هیبریدی از دو یا چند منبع قدرت برای حرکت استفاده می‌کند. این خودرو به یک موتور احتراق داخلی بنزینی و یک یا چند موتور الکتریکی مجهز شده است. نوعی فناوری جدید که مصرف سوخت کمتری دارد و با کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی و افزایش توان خودرو همراه است.
خودروهای هیبریدی به گونه‌ای طراحی شده‌اند که با بازسازی انرژی شارژ می‌شوند. یعنی انرژی حاصل از ترمز کردن به هدر نمی‌رود و به باتری‌ها بازمی‌گردد. بنابراین می‌توان بدون نیاز به شارژ باتری با برق، پیشرانه الکتریکی را شارژ کرد و مصرف سوخت و آلودگی هوا را کاهش داد.
ماشین‌های هیبریدی از یک الگوی مشخص پیروی نمی‌کنند و هر کدام ویژگی‌ها و عملکردهای خاص خود را دارند. این دسته‌بندی طبق میزان و نحوه دخالت موتور الکتریکی و بنزینی صورت می‌گیرد. در برخی خودروهای هیبریدی، محرک اصلی موتور بنزینی است و در برخی دیگر، موتور الکتریکی نقش اصلی را بازی می‌کند.
انواع خودروهای هیبریدی
موتورهای هیبریدی از نظر کارکرد و میزان دخالت دو موتور بنزینی و الکتریکی، به چهار دسته اصلی تقسیم‌بندی می‌شوند. در ادامه در مورد انواع مختلف موتورهای هیبریدی به طور کامل صحبت می‌کنیم.
🚗 ۱. خودرو هیبرید موازی (Parallel Hybrid)
-
ویژگی کلیدی: موتور بنزینی و الکتریکی مستقیماً به چرخ‌ها متصل هستند و می‌توانند به‌صورت مستقل یا همزمان قدرت تولید کنند.
-
نحوه عملکرد:
-
مزیت: کارایی بالا در سرعت‌های بزرگراهی و عملکردی شبیه به خودروهای معمولی.
-
نمونه رایج: بسیاری از مدل‌های هیبریدی هوندا.
⚡ ۲. خودرو هیبرید سری (Series Hybrid)
-
ویژگی کلیدی: موتور بنزینی هرگز مستقیماً به چرخ‌ها متصل نیست و تنها به عنوان یک ژنراتور برای تولید برق استفاده می‌شود.
-
نحوه عملکرد:
-
مزیت: عملکرد بسیار روان و تجربه رانندگی شبیه به خودروهای تمام الکتریکی.
-
نکته فنی: باتری‌های این نوع معمولاً از هیبریدهای موازی بزرگ‌تر هستند.
🔄 ۳. خودرو هیبرید ترکیبی (Series-Parallel Hybrid یا Power-Split)
-
ویژگی کلیدی: این سیستم ترکیبی از سری و موازی است و از یک واحد مکانیکی پیچیده (معروف به Power-Split Device) برای مدیریت و انتقال قدرت استفاده می‌کند.
-
نحوه عملکرد:
-
مزیت: بیشترین بهره‌وری سوخت و انعطاف‌پذیری در حالت‌های مختلف رانندگی.
-
نمونه رایج: اکثر مدل‌های تویوتا هیبریدی (مانند تویوتا پریوس).
📉 ۴. خودرو هیبرید ملایم (Mild Hybrid - MHEV)
-
ویژگی کلیدی: این نوع، ضعیف‌ترین سیستم هیبریدی است که از یک موتور الکتریکی/ژنراتور کوچک (معمولاً ۴۸ ولت) برای کمک به موتور بنزینی استفاده می‌کند.
-
نحوه عملکرد:
-
مزیت: ساده‌ترین و ارزان‌ترین روش برای کاهش جزئی مصرف سوخت و آلایندگی.
-
نکته: ژنراتور این سیستم قوی‌تر از سیستم‌های ۱۲ ولتی خودروهای سنتی است.
خودروی پلاگین هیبرید (PHEV) چیست؟
خودروهای پلاگین هیبرید (Plug-in Hybrid Electric Vehicles) یا PHEV، نسل پیشرفته‌تر خودروهای هیبریدی معمولی هستند. آن‌ها ترکیبی از موتور بنزینی و موتور الکتریکی را دارند، با این تفاوت که باتری بزرگتری داشته و می‌توان باتری آن‌ها را مستقیماً با اتصال به برق خانگی یا ایستگاه‌های شارژ عمومی شارژ کرد. این قابلیت به آن‌ها اجازه می‌دهد که در مسافت‌های کوتاه‌تر (مانند رانندگی‌های شهری روزانه) به صورت تمام الکتریکی حرکت کنند.
تفاوت کلیدی خودروهای هیبریدی و پلاگین هیبرید (HEV vs. PHEV)
خودروهای پلاگین هیبرید دارای باتری بزرگتری نسبت به خودروهای هیبریدی معمولی هستند و امکان رانندگی را در حالت تمام برقی در مسافت‌های کوتاه و شهری فراهم می‌کنند. اصلی‌ترین تفاوت این است که PHEV ها را می‌توان از طریق برق شهری یا ایستگاه‌های شارژ عمومی شارژ کرد، در حالی که خودروهای هیبریدی (HEV) فقط از طریق ترمزگیری یا موتور بنزینی شارژ می‌شوند و عمدتاً از موتور بنزینی کمک می‌گیرند.
مزایای پلاگین هیبرید (PHEV):
از مزایای خودروهای پلاگین هیبرید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
رانندگی تمام برقی: این نوع خودروها به دلیل امکان رانندگی در حالت تمام الکتریکی، مصرف سوخت را کاهش می‌دهند و موجب کاهش آلایندگی هوا و انتشار گازهای گلخانه‌ای می‌شوند.
-
برد پیمایشی طولانی‌تر: به دلیل پشتیبانی موتور بنزینی، تمام نگرانی‌ها از بابت تمام شدن شارژ باتری از بین می‌رود و امکان برد حرکتی طولانی‌تر فراهم می‌شود.
-
امکان شارژ راحت‌تر باتری: شما به راحتی می‌توانید در خانه با استفاده از پریز برق معمولی یا در ایستگاه‌های شارژ عمومی، باتری را شارژ کنید.
۳. معایب پلاگین هیبرید (PHEV):
لازم به توضیح است که علاوه بر مزایای ذکر شده برای خودروهای پلاگین هیبرید، این خودروها دارای معایبی نیز هستند.
-
قیمت بالاتر: قیمت خودروهای پلاگین هیبرید معمولاً از مدل‌های بنزینی و هیبریدی معمولی بالاتر است.
-
اشغال فضای صندوق عقب: باتری بزرگ‌تر این نوع خودروها، فضای صندوق عقب را اشغال کرده و ممکن است برای تا شدن صندلی‌های عقب محدودیت ایجاد کند.
-
وزن بیشتر خودرو: باتری بزرگ، باعث وزن بیشتر خودرو می‌شود که می‌تواند بر شتاب و هندلینگ خودرو نیز تاثیر بگذارد.
کلام پایانی
در این مطلب از اکسون پارت به بررسی انواع خودروهای هیبریدی و تفاوت این خودروها با خودروهای پلاگین هیبرید پرداختیم. اگر به دنبال کاهش مصرف سوخت و آلایندگی هستید، خودروهای پلاگین هیبرید گزینه‌ای مناسب برای شماست. با بررسی معایب و مزایای این نوع خودروها و با توجه به شرایط و نیازهای خود، بهترین گزینه را انتخاب کنید.
