فرمان خودرو وظیفه حفظ تعادل خودرو را بر عهده دارد؛ بنابراین ایجاد هر مشکلی در فرمان بسیار اهمیت داشته و باید به سرعت بررسی شود. معمولا دلایل لرزش فرمان خودرو در شرایط مختلف، متفاوت است. به عنوان مثال، در سیستم فرمان هیدرولیک، لرزش فرمان می‌تواند ناشی از نقص در پمپ هیدرولیک یا لوله‌ها باشد.
لرزش فرمان‌های الکتریکی نیز ممکن است به علت خرابی در موتورهای الکتریکی یا سنسورها رخ دهد. در بعضی از خودروها که از سیستم فرمان مکانیکی استفاده می‌کنند، لرزش فرمان معمولا به دلیل خرابی قطعات مکانیکی مانند روغن فرمان، روغن پمپ یا روغن چرخ‌دنده‌ها اتفاق می‌افتد.
در این مطلب از اکسون پارت همراه ما باشید تا به بررسی کامل دلایل لرزش فرمان خودرو در حالت درجا، ترمزگیری، دور زدن و سرعت‌های پایین و بسیار بالا بپردازیم.
بیشتر بخوانید: انواع سیستم فرمان خودرو
پلوس در لرزش فرمان خودرو چه نقشی دارد؟
پلوس قطعه‌ای از دیفرانسیل است و جزء سیستم انتقال قدرت به حساب می‌آید. این قطعه عمدتا از فولاد یا آلومینیوم ساخته می‌شود و شکلی استوانه‌ای دارد. وظیفه اصلی پلوس، انتقال حرکت و فشار از فرمان به چرخ‌ها است. یعنی هنگامی که فرمان چرخانده یا فشار داده می‌شود، پلوس این حرکت و فشار را به سیستم چرخ‌ها انتقال می‌دهد.
پلوس به عنوان یک قطعه مهم در سیستم فرمان، باید از استحکام و تعادل مناسبی برخوردار باشد. هر گونه خرابی یا نقص در پلوس می‌تواند باعث لرزش، سخت شدن فرمان، شنیدن صداهای غیرعادی و حتی بروز حوادث خطرناک شود. بهتر است هرگونه نقص یا ایراد در پلوس را به سرعت تعمیر کنید تا از وقوع مشکلات جدی‌تر جلوگیری شود.
اگر فرمان مکانیکی خودرو در حالت رانندگی می‌لرزد، ابتدا باید سطح و وضعیت روغن فرمان را بررسی کنید. ممکن است سطح روغن کم بوده یا روغن کثیف شده باشد. خرابی پمپ فرمان نیز باعث ایجاد لرزش می‌شود. معمولا شنیدن صداهای غیرعادی از پمپ فرمان، نشان از این مشکل دارد. حتما قطعات مکانیکی فرمان مانند نقاط اتصال، روغن پمپ، روغن چرخ‌دنده‌ها و ... را بررسی کنید. خرابی یا فشار زیاد روی این قطعات نیز می‌تواند باعث لرزش فرمان شود.
تنظیم نبودن چرخ‌های خودرو؛ عاملی برای لرزش فرمان
تنظیم صحیح چرخ‌ها و تعادل مناسب آن‌ها باعث انتقال صحیح فشار و حرکت از سیستم فرمان به چرخ‌ها می‌شود. اگر چرخ‌ها به درستی تنظیم نشوند یا تعادل آن‌ها به هم بخورد، فشار و حرکت از پلوس به چرخ‌ها صحیح صورت نمی‌گیرد. این موضوع می‌تواند موجب لرزش و ناتوانی در کنترل فرمان خودرو شود.
توجه داشته باشید، تنظیم نادرست چرخ‌ها باعث بروز مشکلات دیگر نیز خواهد شد که به مشکل لرزش فرمان می‌افزاید. به عنوان مثال، وقتی چرخ‌های خودرو تنظیم نباشند، فشار نامناسب روی لاستیک‌ها اعمال می‌شود. این موضوع سایش نامتوازن لاستیک‌ها، کاهش عمر آن‌ها، افزایش مصرف سوخت و حتی مشکلات جدی‌تر را به دنبال خواهد داشت.
از آنجایی که گرما و سرما روی باد لاستیک‌ها اثرگذارند؛ حتما باد لاستیک‌ها را در فصل‌های مختلف بررسی کنید. باد لاستیک‌ها در روزهای گرم کمتر باشند. زیرا گرما خود به خود آن را افزایش می‌دهد. نکته دیگری که باید در نظر داشته باشید، بررسی همزمان باد هر چهار چرخ خودرو است تا از لرزش فرمان جلوگیری شود.
دلایل لرزش فرمان خودرو در سرعت‌های بالای 100 کیلومتر
اگر در سرعت‌های بسیار بالا متوجه لرزش فرمان همراه با صداهای غیرطبیعی شدید، به احتمال زیاد ایراد از بلبرینگ‌های خودرو است. بالانس نبودن چرخ‌ها، سیستم تعلیق ناسالم، عدم تعادل فرمان، لغزش لاستیک‌ها، خراب بودن میل فرمان، شل شدن پیچ چرخ‌ها، ایراد در شاسی و خرابی میل تعادل که وظیفه ایجاد تعادل و تقسیم نیرو بین چرخ‌ها را بر عهده دارد.
از دیگر دلایل لرزش فرمان اتومبیل در سرعت‌های بسیار بالا هستند. برای رفع این مشکلات، بهتر است سیستم تعلیق و فرمان خودرو را به طور منظم بررسی کنید و لاستیک‌های خودرو را همواره در حالت مناسب تنظیم نمایید تا لرزش در فرمان اتفاق نیفتد.
دلایل لرزش فرمان هنگام ترمزگیری
دیسک‌های ترمز فرسوده یا آسیب‌دیده، موجب لرزش فرمان و ناتوانی در کنترل آن می‌شوند. این اتفاق معمولا به دلیل سایش زیاد یا حرارت بالا در دیسک‌های ترمز رخ می‌دهد. در واقع با هر ترمزی که می‌گیرید، گرما در روتورها تلف می‌شود. این موضوع در طولانی‌مدت، ضخامت آن را از بین برده و لرزش فرمان هنگام ترمزگیری را به دنبال دارد.
توجه داشته باشید، با فشردن ناگهانی و بیش از حد پدال ترمز خودرو نیز ممکن است لرزش فرمان رخ دهد. این اتفاق معمولا به دلیل فشار زیاد بر دیسک‌های ترمز و انتقال این فشار به سیستم فرمان خودرو اتفاق می‌افتد. از دیگر دلایل لرزش فرمان هنگام ترمزگیری، سیستم تعلیق ناسالم، سیستم هیدرولیک معیوب و ... هستند. طوری که اگر سطح روغن هیدرولیک کم باشد یا قطعات سیستم هیدرولیک و سیستم تعلیق خودرو ناسالم باشند، لرزش فرمان خودرو افزایش می‌یابد.
برای رفع این مشکلات، بهتر است دیسک‌های ترمز، پدال ترمز، سیستم تعلیق و سیستم هیدرولیک فرمان خودرو به طور منظم بررسی شوند و اقدامات لازم برای بهبود وضعیت آن‌ها انجام گیرد.
علت‌های لرزش فرمان خودرو در حالت درجا
مهم‌ترین دلایل لرزش فرمان در حالت درجا و ثابت، خرابی سیستم انژکتور، معیوب بودن شمع‌ها، سوخت کثیف، خرابی سنسور اکسیژن و پمپ سوخت است که برای برطرف کردن هر کدام باید به یک تعمیرگاه مطمئن و معتبر مراجعه کنید. از دیگر دلایل لرزش فرمان در حالت درجا می‌توان به سیستم تعلیق ناسالم، خرابی بلبرینگ‌های چرخ، عدم تعادل چرخ‌ها، نقص در سیستم فرمان و ... اشاره کرد. اگر لرزش فرمان هنگام شروع به حرکت اتفاق می‌افتد، به احتمال زیاد فنر صفحه کلاچ شکسته شده و باید تعمیر شود.
در مورد فرمان‌های هیدرولیک، لرزش فرمان در حالت درجا به دلایل مختلفی رخ می‌دهد. به عنوان مثال، اگر سطح مایع فرمان (power steering fluid) در مخزن مایع کم باشد یا مایع از کیفیت مناسبی برخوردار نباشد، فرمان در حالت ثابت می‌لرزد. همچنین، در صورتی که فیلتر مایع فرمان کثیف یا مسدود شود، جریان مایع فرمان به صورت صحیح انجام نخواهد شد که این می‌تواند به لرزش فرمان در حالت درجا منجر شود.
برای تشخیص دقیق و رفع مشکل لرزش فرمان هیدرولیک در حالت درجا، بهتر است با یک تکنسین متخصص خودرو مشورت کنید تا علت دقیق این مشکل مشخص گردد و اقدامات لازم برای رفع آن انجام شود.
علت لرزش فرمان در سرعت‌های پایین
وضعیت نامناسب چرخ‌ها و لاستیک‌ها می‌تواند یکی از دلایل اصلی لرزش فرمان در سرعت‌های پایین باشد. این مسئله معمولا به دلایل مختلفی مثل تعادل نامناسب چرخ‌ها، لاستیک‌های فرسوده و خراب و عدم تعادل فشار هوا در لاستیک‌ها رخ می‌دهد. شما به عنوان مالک خودرو موظف هستید لاستیک‌های خود را هر چند وقت یکبار بررسی کنید و از تنظیم باد و وضعیت سلامت فیزیکی تایرها مطمئن شوید. چرا که لاستیک از اجزای بسیار مهم خودرو محسوب می‌شود و هر گونه نقص در آن می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری به بار آورد.
علت لرزش فرمان در خودروهای صفرکیلومتر
علت اصلی لرزش فرمان در خودروهای صفر کیلومتر، مونتاژ ناقص یا بی‌کیفیت خودرو است که باعث لرزش فرمان خودرو می‌شود. برای رفع این مشکل، آن را به نمایندگی رسمی خودرو ارجاع دهید تا مشکل توسط تکنسین متخصص بررسی شود. اگر خودرو تحت پوشش گارانتی باشد، تعمیرات مورد نیاز طبق گارانتی تولید‌کننده انجام می‌شود. معمولا زمان لرزش در تصمیم‌گیری متخصص تاثیرگذار است. شما با کمی رانندگی می‌توانید از لرزش فرمان در سرعت‌های پایین، سرعت‌های بالا یا حالت درجا مطمئن شوید.
دلایل لرزش فرمان خودرو هنگام دور زدن
بسیار مهم است که چرخ‌ها هنگام دور زدن خودرو تعادل داشته باشند. تنظیم نبودن چرخ‌ها، نامیزان بودن فشار هوا در لاستیک‌ها یا ایراد در قطعات سیستم فرمان می‌تواند باعث شود تا لرزش فرمان را هنگام دور زدن احساس کنید. علاوه بر موارد گفته‌شده، وزن نامتوازن یا توزیع نامناسب بار در خودرو نیز ممکن است باعث لرزش فرمان هنگام دور زدن شود. برای رفع این مشکل، حتما به یک تکنسین متخصص مراجعه کنید تا با بررسی علت دقیق مشکل، تعمیرات لازم انجام شود.
ایرادات موتور خودرو و یاتاقان‌ها؛ دلیلی برای لرزش فرمان خودرو
مشکلات موتور و یاتاقان‌ها نیز از عوامل مهم در لرزش فرمان خودرو هستند. ایراداتی مانند اختلال در سوخت‌رسانی، تعادل نامناسب سوپاپ‌ها، سیستم انژکتور، سیستم احتراق، سیستم ترمز موتور و ... می‌تواند باعث لرزش فرمان اتومبیل شما در سرعت‌های پایین شود.
یاتاقان‌ها نیز که از قطعات حیاتی در سیستم جلوبندی و تعلیق خودرو محسوب می‌شوند و وظیفه کنترل و حفظ تعادل خودرو را بر عهده دارند، در صورت خرابی می‌توانند لرزش در فرمان را ایجاد کنند. یاتاقان چرخ‌ها را به بدنه خودرو متصل می‌کند. این قطعه به مرور زمان و با کارکرد خودرو، به تدریج قابلیت خود را از دست داده و دچار استهلاک می‌شود. اگر این احتمال را می‌دهید که لرزش فرمان خودرو به دلیل خرابی یاتاقان‌های آن است، حتما این مسئله را جدی بگیرید و برای رفع آن خیلی سریع اقدام کنید تا از خسارات سنگین و هزینه‌های هنگفت بعدی جلوگیری شود.
کلام آخر
در این مطلب از اکسون پارت به بررسی کامل دلایل لرزش فرمان خودرو در حالت‌های درجا، ترمزگیری، دور زدن و سرعت‌های پایین و بسیار بالا پرداختیم. اگر چنین مسئله‌ای را در شرایط مختلف رانندگی تجربه کرده‌اید، حتما علت آن را به طور دقیق بررسی کنید. چرا که ادامه پیدا کردن لرزش فرمان، در کنترل خودرو مشکل ایجاد می‌کند و به مرور زمان باعث خرابی قطعات دیگر نیز می‌شود.